Ông sinh ra vào 25 tháng 11 năm 1957 tại bệnh viện Visalia trong một gia đình gốc Armenia có bố là Charles (1918-2002)[7] và mẹ là Zabel Melkonian (1920-2012)[8]. Ông là con thứ ba trong gia đình bốn con. Charles Melkonian vốn là nhân viên công chức nhỏ và Zabel là một giáo viên tiểu học[9]. Theo những nguồn thu thập được, Monte tham gia vào một hội hướng đạo sinh dành cho nam và là một người giữ chốt bóng chày[10]. Bản thân gia đình Melkonian không bao giờ nhắc nhiều về nguồn gốc Armenia của họ mà chỉ nhắc rằng nó đến từ một nước "rất xa xưa". Monte cũng chỉ bắt đầu có hứng tìm hiểu cội nguồn khi lên 11 tuổi, khi cả gia đình đi châu Âu năm 1969.

Trong khi đang học tiếng Tây Ban Nha ở lớp, giáo viên đã hỏi Monte về cội nguồn của cậu, song đã khá thất vọng khi cậu chỉ nói rằng cậu tới từ California. Thay vào đó, cô liền nhấn mạnh câu hỏi vào "tổ tiên" của Monte. Theo anh trai Monte là Markar, thì "cô giáo đã cho một cái nhìn không còn mang tính người dân Hoa Kỳ. Cô ấy không xem hai chúng tôi là người Mỹ như trước đây". Theo Markar, thì Monte đã liên tục lặp lại [câu hỏi của cô Blanca] rằng "Con đến từ đâu?"[11].

Cũng vào hè năm ấy, cả gia đình tới thị trấn Merzifon ở Thổ Nhĩ Kỳ, nơi ông bà Monte xuất thân. Thị trấn lúc đấy có tới gần 25.000 người nhưng gần như hơn 17.000 người gốc Armenia trước đây đã gần như bị xóa sổ hoàn toàn do Cuộc diệt chủng người Armenia năm 1915 gây ra. Họ đã tìm thấy được một gia đình người Armenia năm đó, nhưng khi đó cậu mới biết được là gia đình đó, để được toàn mạng, đã làm chỉ điểm cho người Thổ diệt chủng người Armenia[12]. Sau này, Monte nói với vợ rằng ông "đã không còn như trước sau chuyến đi đó. Ông đã tìm thấy cái gì đó đã mất...".

Giáo dục

Khi về California, ông thay vì tốt nghiệp sớm mà Hiệu trưởng đã gợi ý, đã lựa chọn con đường theo ý cha là du học sang các nước châu Á. Ở tuổi 15, ông tới Nhật Bản và trở thành người Armenia đầu tiên có gắn bó với đất nước Mặt trời mọc. Ông học kendo, kiếm đạo Nhật Bản, truyền thống samurai, tiếng Nhật và học cách sống ở Nhật Bản[13], và nó khiến ông có sự tự lập cao hơn, và tự tay ông đã tới các quốc gia Đông Nam Á khác, trong đó có Việt Nam, vài tháng trước khi miền Bắc xâm chiếm miền Nam[13].

Theo như những bạn học của ông ở Nhật Bản thuật lại, thì một bạn học nữ cùng lớp, vốn có tình cảm yêu đương với Monte, đã hỏi Monte về khát vọng tương lai của cậu. Monte đã tỏ ra khập khững, song Monte đã nói rằng cậu muốn làm gì đó đặc biệt trong tương lai. Điều đó sau này đã được cụ thể hóa bằng cuộc chiến của ông về sau này[14].

Trên đường về Hoa Kỳ, ông vào Đại học California tại Berkeley với bằng Nhiếp chính và chuyên sâu vào lịch sử Á lục và khảo cổ. Năm 1978, ông đã giúp giới thiệu tổ chức một triển lãm về văn hóa và di tích Armenia tại thư viện trường, nhưng những tài liệu liên quan tới Thảm sát Armenia 1915-23 đã bị yêu cầu gỡ bỏ bởi công sứ Thổ Nhĩ Kỳ ở San Francisco, nhưng sau các cuộc biểu tình phản đối, thì thư viện Đại học lại đồng ý cho giới thiệu lại nó. Ông tốt nghiệp sau ba năm và được chấp nhận vào học khảo cổ tại Đại học Oxford ở Anh, nhưng thay vì ông đi theo nó, ông lại chọn bỏ dở giấc mơ khảo cổ để tìm kiếm con đường tìm lại cội nguồn độc lập dân tộc của người Armenia[14].